Куды сыходзяць легенды? Хтосьці скажа: у коміксы Marvel. У расцярушаны цік-ток ды кульгавы ютуб. У цёмныя святы ды светлыя памінкі. Усё лухта. Насамрэч яны заўсёды побач. Як Чып і Дэйл. Як мама і сочыва.
Макс Жбанкоў — чалавек з мінулага. Гаваркая істота няяснага статусу. Тубылец архіпелага Беларусь. Аскепак дзіўных часоў свядомага ракенрола, моўнага дысідэнства, інтэлігенцкага вулічнага алка-драйву і залатой эпохі друкаваных індзі-медыя. Цяпер такіх не чытаюць. Цяпер пра іх пішуць. Легенду развінчвае на складнікі Андрэй Дудко.
Тэксты заўжды большыя за словы. Бо ў іх непазбежна кладуцца аўтарскі досвед ды прыватная лінія лёсу. І толькі падаецца, што ты чытаеш кнігу. Насамрэч, яна чытае цябе. Літаратарка Таня Скарынкіна — голас правінцыі, якая ніколі раней не была так невыносна прыгожай.
2022-й стаўся для беларускай пісьменніцы Таццяны Заміроўскай часам radio silence — творчай паўзы з непрадказальнай перспектывай. Пісаць пра асабістае на фоне жахлівай вайны падавалася чымсьці другасным ды неістотным. Зноў адчуць сябе жывой атрымалася праз вяртанне да музыкі жыўцом — аднаўленне былога канцэртнага досведу музычнага крытыка. Чытай словы. Альбо слухай гукі.
Чытанне інтэлектуальнай прозы — праца і выклік. Чытач і аўтар сыходзяцца на вузкай сцяжынцы з разлікам на паразуменне. І добра, калі хтосьці атрымае жаданае. Але і тут ёсць небяспека: трапіць у пастку звычкі да інтэрпрэтацый. І вычытаць у кніжцы тое, чаго там няма. Адваротнае прыемна здзіўляе. І вось вам той самы выпадак: няпростая чытачка з візітам да няпростай аўтаркі.
Уладзімір Сцяпан — мастак, літаратар, майстар-мініяцюрыст. І тут адна капейка лепшая за цэлую прэмію Гедройца. Дэталі ды падрабязнасці — у размове з чарговым (але не шараговым) героем белліту.
Рашэнне апублікаваць гэты тэкст далося мне складана. Калі я яго пісала, мой тата быў яшчэ на волі. З 15 сакавіка ён знаходзіцца за кратамі. Я вельмі баюся, што цяпер, калі тата праходзіць выпрабаванні ў зняволенні, патас гэтага тэксту будзе выглядаць недарэчна, наіўна, або яшчэ горш — цынічна. Але ведаю, што пісала яго з любоўю да сваёй сям’і.
Восень 2021-га. Ілля працуе ў офісе, выпівае па выходных, пастаянна чытае навіны. І раптам здзяйсняе бессэнсоўны бунт. Але ў выніку сам становіцца шараговай навіной у крымінальнай хроніцы. У рамане гул часу распадаецца на дзясяткі пазнавальных галасоў, якія транслююць разнастайныя стэрэатыпныя ўяўленні — напраўду вавілонскае стоўпатварэнне лічбавай эпохі. Нават брат брата ўжо не чуе і не разумее. А значыць, “вежа” вось-вось абрынецца са страшным грукатам…
“Адкуль бяруцца кнігі?” — пытанне няёмкае і асабістае. Бо кожны аўтар мае свае ключы да кайфу, свае прыёмы і забабоны. Што робіць асобу райтарам, а райтара — асобай? Яны раскажуць самі. Ты толькі слухай. Гэтым разам будзе Глобус.